Ký Ức Sẽ Chết Như Thế Nào?

Ký ức sẽ chết. Như lá, cỏ, cây, khu phố, cảnh vật, mèo, người. Tất cả sẽ chết.

Nhưng ký ức sẽ chết trước khi người ta nhận ra.

Trong 1 vài năm đầu, tất cả vẫn sẽ còn nguyên vẹn, hoặc gần như nguyên vẹn. Giọng nói, khuôn mặt, dáng điệu, cử chỉ, tính cách, đồ dùng, khu phố, mưa, nắng, đêm… tất cả đều gợi nhớ đến một người nào đó không còn nữa, hoặc không gặp nữa. Rồi từng thứ rơi xuống, và vỡ vụn, như cành cây khô, như mảng vữa tường nhà cũ. Ký ức sẽ rơi xuống và vỡ vụn, hoặc chìm sâu xuống, chứ không héo quắt lại như lá.

Đầu tiên là khuôn mặt. Sau một thời gian, khuôn mặt sẽ nhòa dần đi. Đến một lúc nào đấy, sau 4 đến 5 năm chẳng hạn, để nhớ đến khuôn mặt một ai đó, người ta chỉ có cách nhìn ảnh, hoặc xem lại những thước phim cũ; nếu không có những thứ đó thì chỉ có cách mường tượng lại. Đến lúc đó dù nhắm mắt lại, cố nhớ đến chảy nước mắt ra, hay uống thật say cũng không thể nào nhớ được rõ ràng khuôn mặt đó nữa. Hình như mắt người đó màu này và rất sáng, hình như người đó có rất nhiều mụn bên má phải, hình như người đấy từng để tóc thế này… Tất cả chỉ là mường tượng, hoặc hình như.

Dáng hình sẽ ở lại lâu hơn giọng nói, nhưng cũng sẽ trôi đi rất nhanh sau đó. Dáng hình thường đi với những ký ức về màu sắc, quần áo hoặc đồ vật hay dùng, hoặc một nơi chốn. Tôi nhớ bà ngoại hay mặc một chiếc áo nâu, với quần lụa màu đen. Tôi nhớ bạn tôi ngày bé có một chiếc áo màu xanh nước biển rất đẹp, nhưng chỉ khi nào trời thật là lạnh nó mới mặc. Một người bạn khác trước khi mất có một chiếc bật lửa màu đen, tôi nhớ vì anh hay hút Marl trắng lại để cạnh bật lửa đen nhìn rất hay. Một vài lần đầu gặp một vài người mặc giống như thế, tôi giật mình. Nhưng càng về sau càng gặp nhiều người như vậy, mặc dù không muốn nhưng cảm giác sẽ không còn như trước nữa. Từ lúc đó, ký ức về dáng hình bắt đầu chết.

Những thứ không vỡ vụn mà chìm sâu xuống là ký ức gắn liền với một nơi nào đấy, một ước muốn nào đấy, và lời nói. Những nơi chốn sẽ là thứ chìm xuống đầu tiên, đơn giản vì nó tồn tại không phụ thuộc vào bản thân mình. Cái sân ngày xưa hay chơi đùa với nhau sẽ bị một nhà cao tầng nào đó đè lên. Căn nhà cũ cũng bị phá bỏ hoặc trở thành nhà người khác. Quán cafe từng ngồi với nhau cũng đổi chủ, có thể thành trung tâm thương mại. Những cái cây, thường là những ký ức cũ nhất và rõ ràng nhất vì gắn với ngày bé, lại dễ bị phá đi nhất. Ngay cả một nơi xa xôi nào đó từng cùng đi du lịch tới cũng bị thay đổi theo một cách làm cho mình chết sững khi gặp lại. Sau khoảnh khắc chết sững đấy, ký ức về người ở bên cạnh mình lúc đó cũng chìm dần, chỉ có thể được vớt lên khi gặp một ai đó cũng từng đến nơi chốn này.

Ước muốn là thứ không đạt được, thứ gì không đạt được thường bị giữ lại lâu hơn. Nhưng rồi cũng bị chôn sâu xuống theo thời gian. Có thể ước muốn từ hồi rất trẻ con, như tôi và bạn tôi từng nghĩ nhà tao và nhà mày về sau sẽ xây cạnh nhau nhé, và mày sẽ vẽ nhà cho tao vì tao mày vẽ rất đẹp; nhưng tao cấm mày không được tán vợ tao nhé. Rồi bạn chết. Lớn lên sẽ là những ước muốn đơn giản hơn, như muốn đi đến hoặc quay lại một nơi nào đó cùng một ai đó. Đơn giản hơn nữa là ngắm một cảnh nào đó, như biển vào mùa đông chẳng hạn. Những gì sẽ làm trước, hoặc sau đó không quan trọng. Quan trọng là tới được nơi này với người này. Tất cả những đều sẽ không làm được. Lúc nào cũng là quá muộn. Để rồi luôn dằn vặt tại sao mình không làm sớm hơn. Nhưng cùng với thời gian, hoặc sau khi tự thực hiện ước mơ đó một mình hay với ai đấy khác, những ước muốn kia cũng nhạt dần , chỉ còn là một nỗi ám ảnh mơ hồ nào đấy. Những thứ lâu phai nhạt hơn thường bị chôn sâu hơn và không dễ gì đào lên được. Khi đào lên ký ức cũng mục ruỗng cả rồi.

Lời nói có lẽ là ký ức còn lại lâu nhất. Vì lời nói, cũng như giọng nói, là một thứ đặc trưng, có thể ảnh hưởng đến cả đời người còn lại. Những lời ông, hoặc bà, hoặc bố, hoặc mẹ, hoặc anh, hoặc em, hoặc cô chú, bạn bè từng nói với mình, sẽ là những ký ức có thể ám ảnh tới cả mười năm sau. Nhưng lời nói chỉ ảnh hưởng đến một vài người thôi, nên rồi cũng sẽ tàn theo người đấy. Một mức sâu hơn của lời nói là những gì người đó viết, vì những thứ đó có thể lần giở lại sau bao nhiêu năm dài, và không thể dừng được việc lần giở lại. Lời nói, gắn liền với đồ vật hoặc cảnh vật, hoặc một bộ phim, hay một bài hát cũ, như của Trịnh, như của The Beatles, của Gary Moore hay của Pink Floyd. Một trong những điều đó, hoặc tất cả, có thể khiến một ai đó khóc.

We walked the rest of the way side by side. “Do you really promise never to forget me?” she asked in a near whisper.

I’ll never forget you,” I said. “I could never forget you.”

Even so, my memory has grown increasingly dim, and I have already forgotten any number of things. Writing from memory like this, I often feel a pang of dread. What if I’ve forgotten the most important thing? What if somewhere inside me there is a dark limbo where all the truly important memories are heaped and slowly turning into mud?” –Norwegian wood – Chapter I.

Thứ có thể tồn tại lâu hơn ký ức và chìm sâu hơn ký ức, rất đáng buồn, lại là tình cảm.